Wat heeft een pastamachine met veranderen te maken?
Op de foto hierboven zie je een pastamachine. Zoals je ziet komt er tagliatelle uit. Zolang het tagliatelle-opzetstuk op de pastamachine zit, staat het ding in de ‘tagliatelle-stand’ en zal het altijd tagliatelle produceren. Geen spaghetti, geen lasagne, geen linguine, geen pappardelle….. Alleen tagliatelle. Wat heeft dit alles met veranderen te maken?
Graag willen we een analogie maken tussen deze pastamachine en een afdeling, team of business unit in iedere willekeurige organisatie. We zien vaak dat een afdeling, team of business unit ook (onbedoeld en onbewust) in een bepaalde stand staat. Ongeacht van wat je er ‘doorheen draait’, er zal altijd hetzelfde uit komen.
Veranderen: Wat denk je van de volgende voorbeelden?
- In dat ene team is de teamleider altijd degene die de lead heeft, graag van alles regelt en voor zijn of haar rekening neemt. Hoe handig is dat als ‘eigen verantwoordelijkheid in het team’ een belangrijke speerpunt is in de o zo nodige cultuurverandering? Op deze manier blijft het bij ‘praten over eigen verantwoordelijkheid’. Het interactie patroon waar de teamleider en medewerkers in ‘zitten’ is hier de ‘tagliatelle-stand’.
- Uit de resultaten van het medewerkersonderzoek blijkt dat binnen een business unit medewerkers elkaar niet aanspreken en afspraken niet goed worden nagekomen. Wat maakt dat zij samen de afspraken over de opvolging van het onderzoek wel na gaan komen en elkaar hier op aan gaan spreken? Het niet nakomen van afspraken is hier de ‘tagliatelle-stand’.
- Of het team dat (zonder dat zij dat werkelijk door hebben) zelden besluiten neemt en altijd direct na de meeting of een werkoverleg ‘wegholt’. Het weghollen zonder afspraken is hier de ‘tagliatelle-stand’. Welke verandering er ook beoogd wordt, welke verandering er ook nodig is: de ‘tagliatelle-stand’ produceert onbewust en onbedoeld dezelfde tagliatelle tenzij de teamleden zich bewust worden van de ‘stand waarin het team staat’. Veranderen lukt pas als duidelijk wordt in welke stand de pasta machine staat.
- En wat dacht je van de directeur die altijd aan het woord is en zijn MT leden voortdurend overstemt en in de rede valt (…. nou ja jullie snappen hem nu wel).
Teamgesprekken, gesprekken met collega’s, resultaten van een klantenonderzoek of medewerkersonderzoek kunnen ontzettend krachtig en inzichtgevend zijn. Een pastamachine met een tagliatelle opzetstuk heeft echter als eigenschap dat er alleen maar tagliatelle uitkomt. Dus welke prachtige inzichten en feedback er ook is opgedaan vanuit het onderzoek ….. Als je die informatie onbewust en onbedoeld op dezelfde manier door die pasta machine heen draait, komt er telkens precies hetzelfde uit als daarvoor en zal er niets wezenlijks veranderen.
Om te kunnen verbeteren, vernieuwen of veranderen is het nodig om te ontdekken ‘in welke stand de pastamachine staat’. Om dat te ontdekken is het noodzakelijk om te kijken naar ‘wat er is’ in teams, in bijeenkomsten, in vergaderingen, in het MT. Het is nodig om ‘in het hier en nu’ te kijken, om gezamenlijk daadwerkelijk gedrag te observeren, te bespreken en te doorgronden op het moment dat het zich afspeelt. In verander-termen: de verandering daar en dan begint met te zien ‘wat er is’ in het hier en nu!
In de blog ‘Hier en nu is daar en dan’ lees je meer over veranderen vanuit het hier en nu.
