De stilte na het medewerkersonderzoek ...
Het gebeurt té vaak: de energie zakt weg na het medewerkersonderzoek.
In de aanloop is er nog nieuwsgierigheid, betrokkenheid en soms zelfs enthousiasme. Maar zodra de resultaten bekend zijn, wordt het stiller. Medewerkers wachten af wat het management gaat doen. Het management wacht op signalen uit de organisatie. En ondertussen lijkt het alsof de beweging eruit is.
Die stilte is geen ongemotiveerdheid of onwil. Het is logisch gedrag. Eigenlijk altijd ligt het initiatief voor de opvolging bij het management. Medewerkers vullen de vragenlijst in en verwachten vervolgens iets terug. ‘De organisatie moet er wel iets mee doen’ klinkt het dan.
Het management bespreekt de resultaten en stelt plannen op, maar merkt dat er weinig verandert. En zo ontstaat een patroon van afwachten, waarin iedereen doet wat hij gewend is en de energie langzaam maar zeker wegebt.
Waarom zakt die e energie in?
De energie zakt niet weg omdat mensen niet willen of onverschillig zijn, maar omdat ze niet zien wat hun inbreng heeft opgeleverd.
Als er geen gesprek volgt, worden in hun toeschouwer in plaats van deelnemer. En als leidinggevenden vooral uitleggen wat er met de resultaten gaat gebeuren, verdwijnt de ruimte om juist samen te onderzoeken wat er speelt en wat er nodig is.
De stilte die ontstaat is een teken van afstand. Mensen weten niet of er nog iets van hen verwacht wordt en wachten liever af. Waarschijnlijk omdat die reactie vaker, ook bij andere initiatieven en plannen in de organisatie, de meest logische is. Wat na het onderzoek gebeurt, gebeurt vaker.
De logica van afwachten
Afwachten is eigenlijk heel begrijpelijk gedrag.
- Medewerkers wachten omdat ze gewend zijn dat beslissingen elders genomen worden.
- Leidinggevenden nemen beslissingen omdat ze denken dat medewerkers wachten.
Zo ontstaat een interactiepatroon van wederzijdse afhankelijkheid:
- De één wacht, omdat de ander bepaalt.
- De ander bepaalt, omdat de één wacht.
Zonder dat iemand dat wil, verschuift de aandacht van gezamenlijkheid naar afwachten.
Wat helpt als de energie verdwijnt
De vraag is niet: hoe krijgen we mensen in beweging?
Een zinvollere vraag is: wat doen wij waardoor de energie zakt weg na het medewerkersonderzoek? Nu maar wellicht ook op andere momenten?
Soms is het antwoord eenvoudig.
- Er wordt vooral teruggekoppeld, niet samengewerkt.
- Er wordt veel uitgelegd, weinig gevraagd.
- Er is aandacht voor cijfers, maar niet voor betekenis.
Door je bewust te worden van dit patroon, ontstaat ruimte om het anders te doen.
Hoe een gesprek helpt patronen te doorbreken
Energie kan terugkeren als de opvolging een gesprek wordt. Niet over wat het management gaat doen, maar over wat iedereen herkent, waardeert en wil verbeteren.
- Een leidinggevende die vraagt “Wat valt jullie op als je dit ziet?” opent daarmee het gesprek.
- Een collega die zegt “Dit herken ik, maar ik zie het anders” brengt vervolgens een ander perspectief of nuance.
Dat soort interactie doorbreekt het bestaande patroon.
De energie zakt weg als resultaten worden meegedeeld, worden gepresenteerd in plaats van een gezamenlijk gesprek en verkenning.
Van beleid naar betrokkenheid
Beleid is belangrijk, maar vervangt nooit het gesprek en het gezamenlijk onderzoeken wat er toe doet. En betrokkenheid ontstaat nooit uit allerlei plannen en teksten op papier, maar uit gezamenlijkheid en interactie.
De opvolging van een medewerkersonderzoek wordt pas krachtig als het niet draait om “iets doen met de resultaten”, maar om samen begrijpen wat de resultaten betekenen.
Dan voelen medewerkers zich mede-eigenaar van die stap en de volgende stappen.
De energie vasthouden
Wil je dat de energie niet opnieuw wegsijpelt? Begin dan klein.
- Stel één betekenisvolle vraag.
- Luister langer dan je uitlegt.
- Verander iets zichtbaar, hoe klein ook.
Merkbare aandacht helpt.
Wil je dat teamgesprekken over MTO resultaten meer opleveren?
- We helpen teams gesprekken te voeren waarin mensen voorbeelden delen, elkaar begrijpen en samen betekenis geven aan wat er speelt.
- Plan gerust een kort overleg om te verkennen wat dit voor jullie kan betekenen.